Lìm Mông, khúc du ca cuối trời

Lên Mù Cang Chải, hãy dừng chân tại lưng đèo Khau Phạ để ngắm thung lũng Cao Phạ bát ngát trong màu lúa, bốn bề là núi giăng thành, những dãy núi uy nghi và tráng lệ như ý nghĩa của chính cái tên Khau Phạ – “Sừng Trời”. Đứng từ bên đèo, theo tầm mắt thẳng phía trước, thấy một con đường như sợi chỉ mỏng vắt thẳng lên trời. Nơi xa tít tắp ấy là một bản nhỏ mang tên Lìm Mông.

Những con đường gập ghềnh, khúc khuỷa  dẫn qua cây cầu treo thơ mộng là tới những con đường nhỏ như sợi chỉ dốc ngược lên núi, nơi có bản Lìm Mông giữa lưng chừng núi.  Lìm Mông Yên Bái là nơi mà bạn sẽ được chiêm ngưỡng khung cảnh thiên nhiên núi rừng đẹp hùng vĩ, những ngọn đèo hiểm trở từ trên cao, khám phá những ngôi làng nhỏ xinh ẩn hiện trong sương mờ huyền ảo tạo nên nét đặc sắc văn hóa của vùng rẻo cao. 

Từ trên đèo, có thể thấy khá rõ những mái nhà sàn bên bờ suối uốn mình giữa mênh mang nương lúa. Bức tranh tuyệt mĩ ấy được tô điểm bởi những bậc thang loang loáng nước đan xen cùng màu mạ non được tạo nên bởi những bàn tay lao động ngày này qua tháng khác, năm nối năm cứ tích lũy, chắt lọc để tạo nên cuộc sống thanh bình và no ấm nơi vùng cao.

Tới Lìm Mông, như đến vùng cuối trời vì ở đây là đã kết thúc quãng đường mà du khách có thể đến bằng xe máy. Bắt đầu từ đây chỉ còn những con đi đường đi nương đi rừng heo hút mà thôi. Lìm Mông là bản của người Mông (Yên Bái), của những con người phóng khoáng tự do và đầy kiêu hãnh khi chỉ quen sống nơi núi cao, nơi giao thoa giữa đất trời mênh mông.

Thấp thoáng dưới chân đèo là bản của người Thái, nghe nói cứ mỗi khi đông dân hơn thì người Mông lại rời nhà lên cao hơn. Rất nhiều người Thái được chuyển tới đây tái định cư khi xây dưng thủy điện Sơn La thì người Lìm Mông hào phóng đã nhường một phần cánh đồng bao la trù phú cùng chung làm nương làm rẫy.

Lìm Mông xưa kia là một trong những “tứ đại hiểm địa” Tây Bắc bởi sự hiểm trở và sự tận cùng, tận cùng trong cái đường kẻ lên cao rồi mất hút mà bạn có thể trông thấy khi đứng từ đỉnh đèo Khau Phạ. Mấy căn nhà lúp xúp, khuôn mặt nhăn nheo của người lớn, đám trẻ nô đùa… bản làng thực bình yên, dưới nền trời cao xanh và lúa chín thơm lừng.

Không chỉ được ngắm bản làng thơ mộng, núi non hùng vĩ khi tới bản Lìm Mông bạn còn được cùng tìm hiểu nét văn hóa độc đáo của đồng bào người Mông nơi đây. Đặc biệt, nếu tới bản Lìm Mông vào dịp trước Tết bạn sẽ được hòa mình cùng những hoạt động hấp dẫn như gầu Tào, đua ngựa, ném pao…

Có hai thời điểm đẹp mà bạn nên đến với Lìm Mông đó là vào mùa đổ nước hoặc lúc tất cả ruộng bậc tháng khoát lên mình màu áo vàng của mùa lúa chín.

Nếu đến với Lìm Mông vào tháng 5, tháng 6 khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu trút nước xuống những ngọn núi thì du khách sẽ thấy nước được dẫn từ trên núi vào các ruộng bậc thang. Nước tràn vào các thửa ruộng làm cho đất khô cằn trở nên mềm hơn và tơi xốp giúp bà con có thể cấy lúa.

Đây cũng là thời điểm bà con bắt đầu xuống đồng cày cấy chuẩn bị cho một vụ mùa mới. Chính vì thế ở các ruộng bậc thang miền núi phía Bắc, lúa chỉ có thể trồng được một vụ. Những bậc thang loang loáng nước trong nắng chiều như những tấm gương phản chiếu không gian bao la, lấp lánh khi chiều ta tạo nên một vẻ đẹp làm du khách mê mải nhìn.

Nếu không đến vào mùa đổ ải thì giữa tháng 9, tháng 10 thì sẽ là khoảng thời gian tuyệt vời để đến với Lìm Mông. Khi mà những thửa ruộng bậc thang như được nhuộm vàng óng bởi những bông lúa chín, khắp các khu ruộng bậc thang như thay áo mới, ánh lên sắc vàng rực rỡ khắp không gian. Hương lúa mới dịu ngọt như xua tan cái nắng hanh khô gay gắt, những cánh lúa dài, trĩu hạt, vòng óng, mang trên mình tấm áo của trù phú và ấm no.

Lìm Mông là một trong những địa phương có cánh đồng lúa đẹp nhất Mù Cang Chải, đây cũng là nơi tụ tập của nhiều tay săn ảnh ruộng bậc thang mỗi khi đến mùa lúa. Du khách đến bản mùa lúa chin rồi ngẩn ngơ, say lòng giữa vẻ đẹp của thiên nhiên kết hợp với bàn tay cần cù của đồng  bào cùng kết hợp vẻ nên bức tranh thiên nhiên tuyệt vời.

Vào buổi chiều, Lìm Mông trở nên thơ mộng và đẹp lạ thường, đặc biệt là vào mùa gặt. Vài đám mây nối đuôi nhau ngả màu hồng nhạt nơi cuối chân trời, những cánh chim trời bay vút qua, hay đàn chim sẻ ríu rít trên cánh đông, nhặt những hạt thóc và kể cho nhau những câu chuyện về miền rẻo cao yên bình.

Gió xào xạc những sóng lúa vàng, lúa xanh dập dờn thoảng hương. Lũ trẻ í ới gọi nhau đưa trâu về nhà. Trên con đường nghiêng bóng vai gầy của những cô gái người Mông địu con về bản, gió khẽ trêu đùa những sống lúa như thì thầm hát bài ca về một năm được mùa. Bản Lìm Mông nằm lẫn khuất trong màn sương, chênh vênh nơi lưng chừng núi  nhưng khiến bao du khách kiếm tìm để khám phá vẻ đẹp hoang sơ của núi rừng và ai đến rồi lòng lại lưu luyến chẳng muốn ra về .

Nguồn ảnh: Internet