Món ngon Quảng Trị không thể không ăn thử

Đặc sản Quảng Trị mộc mạc, bình dị mà khiến người ta khắc khoải khó quên như chính mảnh đất nơi đây. Những người xa quê, những thực khách đã từng thưởng thức món ăn nơi đây, ắt hắn không thể nào quên hương vị của những tô cháo Vạc Giường, bát bún hến Mai Xá,…dân dã mà đậm tình, đậm vị.

1. Thịt trâu lá trơng

Trâu lá trơng là một trong những món ăn ngon và nổi tiếng ở tỉnh Quảng Trị, được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam lựa chọn vào top “20 món ăn Việt Nam mới lạ”

Thịt trâu khá phổ biến ở khắp các vùng miền của đất nước Việt Nam, nhưng ở Quảng Trị, thịt trâu được chế biến và ăn kèm với một loại lá thường mọc ở vùng rừng núi Quảng Trị là lá trơng. Lá trơng sờ vào thấy cứng, có gai nhọn nhỏ ở phần rìa lá và gân sau của lá. Loại lá này có mùi thơm rất riêng biệt và chút cay nồng, thường dùng cuốn với thịt trâu ướp nướng, trâu hấp hoặc thái mỏng với món thịt trâu xào. Thịt được chọn chế biến các món ăn này phải là thịt trâu non (mềm, ngọt).

2. Bún chắt chắt Mai Xá

Đây là một đặc sản của làng Mai Xá. Món này thường được gọi là bún hến nhưng vị ngon nổi tiếng lại đến từ chắt chắt – một loài thuộc họ hến nhưng nhỏ và màu đậm hơn. Vì nhìn ngoài, 2 loại này khá giống nhau nên người ta ăn bún chắt chắt mà lại cứ ngỡ mình ăn bún hến.

Chắt chắt phi thơm hành, gia vị đến săn lại rồi đổ nước vào, thêm vài miếng gừng là xong nồi nước dùng ngon lành. Cho bún vào tô, thêm nhúm rau thơm lên trên và chan nước dùng vừa làm. Khi ăn, giã thêm chén muối ớt tươi cùng gừng, sao cho thật cay, thật nhuyễn để bên cạnh thưởng thức chung.

3. Bún nghệ

Nguyên liệu chính của món này là lòng heo, bún, nghệ tươi giã nhỏ. Lòng mua về làm sạch bằng nước cốt chanh hay dấm cùng muối và rượu trắng để đỡ mùi. Sau khi làm sạch thì cắt miềng vừa ăn ướp cùng gia vị. Nghệ tươi cạo vỏ đập đập, băm nhỏ. Lòng sau khi ướp thấm thì đưa vào xào cùng với hành tím, tỏi cho săn lại rồi bỏ nghệ băm nhỏ vào xào đến lúc chín thì cho bún vào xào tiếp, nêm gia vị và hành ngò vào.

Ở Quảng Trị thường xào bún lòng nghệ bằng thau nhôm hoặc nồi nhôm to rồi để trên bếp lửa liu riu bán dần dần cho khách. Phần bún cháy dưới đáy nồi rất ngon, nó vừa giòn, vừa thấm gia vị ăn rất mê. Bún nghệ ở Quảng Trị thường được bán rong vào đầu giờ chiều. Các mẹ các chị có thể gánh hoặc để sau chiếc xe đạp cũ kỹ, nhưng ko quên chở theo một bếp lửa than liu riu và trên đó là nồi bún lòng xào nghệ đang bốc khói nghi ngút và thơm lừng.

4. Cháo cá vạc giường

Cháo cá vạc giường còn được gọi người dân địa phương thường gọi là cháo bánh canh. Đây là món ăn mà người dân Quảng Trị thường mời khách khi tới nơi này. Cái tên cháo cá vạc giường bởi sợi bột của cháo có hình khối dài như giống chiếc vạc giường. Đặc trưng của món cháo là cá lóc. Cá được chọn nấu cháo phải thật tươi, còn sống. Điều đặc biệt là người ta giữ lại ruột cá, chứ không bỏ đi. Cá lóc sau khi được làm sạch xong, để nguyên con luộc vừa chín tới, sau đó tách thịt ra ướp kỹ cùng với các gia vị khác như muối, tiêu, ném, ớt, nước mắm… để thịt thêm phần đậm đà.

Ném là một gia vị đặc trưng quan trọng không thể thiếu của món ăn này. Hạt ném có màu trắng, tròn, kích thước bằng hạt sen. Phần xương cá lóc được cho vào nồi đun nhừ để làm nước dùng. Khi ăn sẽ cảm nhận được vị ngon ngọt của nước dùng, vị đậm đà mặn mà của cá đã thấm gia vị, vị dai ngon của sợi bột, cùng vị cay nồng của tiêu, ớt.

5. Bánh đúc rong biển

Bánh đúc rau câu là món ăn ngon, bổ, rẻ, vừa mang giá trị dinh dưỡng cao, lại rất dễ làm. Món ăn này được biết đến đầu tiên ở Thị trấn Cửa Tùng, huyện Vĩnh Linh.

Nguyên liệu duy nhất của món ăn này chính là rong biển. Rong biển được đựng trong rá nhựa có lỗ nhỏ và rửa sạch dưới vòi nước chảy để lọc hết cát sạn. Sau đó cho vào nồi nước đang sôi và ninh nhừ nhỏ lửa tới khi cô lại, có màu xanh đậm. Rong biển được múc ra chén đã lót qua một lớp lá bai. Khi đông thành bánh có hình nửa cầu dẹt theo hình dạng chiếc bát. Điều đặc biệt là loại bánh này không cho thêm bất cứ phụ gia hoặc gia vị nào, nên vẫn giữ được mùi vị tự nhiên của rong biển và hàm lượng dinh dưỡng chứa trong đó. Bánh đúc được ăn kèm với đường hoặc ruốc pha kèm tỏi, chanh, ớt.

6. Canh ám cá tràu làng Lam Thủy

Canh ám (ngôn ngữ địa phương đọc là Keng Ám) được nấu từ 2 loại thực phẩm chính đó là cá lóc (còn gọi là cá tràu) và rau Sông. Muốn nấu canh ngon thì cá lóc phải là cá lóc đồng, nếu cá có trứng là càng tuyệt vời. Còn rau sông thì phải vừa hái từ trên cây xuống và rửa sạch.

Khi thưởng thức nước canh rau sông vừa béo, vừa có vị chua nhạt, vị chát. Nhiều người ăn chỉ cần chan nước canh này với cơm trắng thôi cũng thấy rất ngon rồi. Người ta thường ăn canh rau sông kèm với rau sống.

7. Bánh tu huýt

Bánh tu huýt ở Quảng Trị thường được làm từ bột sắn, hoặc bột khoai nhưng để có những chiếc bánh ngon thì trộn lẫn cả 2 thứ bột này lại sẽ tạo nên một hương vị lạ hơn. Để làm món bánh này được ngon phải lựa chọn từ những củ sắn – khoai lang ngon nhất, không bị sâu, cạo bỏ vỏ lụa bên ngoài, rửa sạch, xắt lát phơi khô bảo quản trong những bao nilon để tránh ẩm mốc, thường để dành đến mùa mưa đem ra sử dụng (loại khoai khô này ở Quảng Trị gọi là khoai rứa ở một số nơi khác gọi là khoai xéo). Khoai, sắn lát khô được xay thành bột mịn, khi làm bánh bột sắn làm cho bánh ngon dẻo, khoai có vị ngọt và thơm.

8. Bắp hầm

Để có được món bắp hầm ngon này người ta phải chọn những hạt bắp nếp căng tròn bóng bẩy sáng loáng vàng tươi để hầm. Đãi thật sạch và ngâm sau một đêm, sáng sớm còn rất sớm, người ta vớt ra khi những giọt sương đêm chưa kịp rụng, bỏ vào nồi và đun nhẹ lửa bằng củi khô. Đợi khi bắp vừa chín tới thì bật nồi cho những thứ gia vị đã chuẩn bị sẵn từ trước, như đậu xanh luộc, đường, muối, tiêu, thêm một ít mè (vừng) trộn đều vào nhau.

9. Lòng sả

Lòng sả là một trong những món ngon Quảng Trị. Nghe tên có vẻ lạ lẫm nhưng cách làm lại khiến người ta liên tưởng đến cháo lòng của người miền Bắc. Tiết heo hoặc tiết vịt được đánh tan vụn, đổ nước vào, nấu chung với gạo rang, đậu xanh cho nhừ. Lòng heo hoặc vịt được làm sạch, cắt miếng vừa ăn rồi thả vào nồi đang đun, sôi lần nữa là ăn được. Tuy nhiên, lòng sả cho rất nhiều ớt, ăn cay xé lòng, tê lưỡi. Người dân Quảng Trị thường chọn lòng sả những khi trời mưa để ấm lòng. Hoặc mỗi khi người cảm mạo, cần ra mồ hôi thì lòng sả là phương thức diệu kỳ, tác dụng không kém cháo hành tía tô